RISMAN-methode

De RISMAN-methode betreft een gestructureerde aanpak voor risicomanagement die veel wordt toegepast in Nederland, met name binnen de bouwsector en IT. RISMAN staat voor RISico MANagement en is ontwikkeld om risico’s in projecten vroegtijdig te identificeren, analyseren, beheersen en monitoren. De methode helpt projectteams om risico’s proactief en effectief te beheren, wat bijdraagt aan het succes van projecten. Onderstaand volgt een beknopte toelichting van de vijf kernstappen van de RISMAN-methode, met inbegrip van modellen en methodes die daarbij gebruikt kunnen worden.

1. Risico’s identificeren 

Doel: Het identificeren van alle mogelijke risico’s die het project kunnen beïnvloeden.

Methoden:

• Brainstormsessies: Deze sessies betrekken projectteamleden en stakeholders om gezamenlijk potentiële risico’s te identificeren.
• Interviews: Gesprekken met experts en stakeholders om specifieke risico’s te achterhalen.
• Checklists: Gebruik van standaardlijsten met veelvoorkomende risico’s in vergelijkbare projecten.
• SWOT-analyse: Identificeren van risico’s door naar de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen van het project te kijken.
• Delphi-methode: Een gestructureerd communicatieproces waarbij experts in meerdere rondes hun meningen geven en herzien op basis van feedback van anderen.

2. Analyse van risico’s

Doel: Het beoordelen van de geïdentificeerde risico’s op waarschijnlijkheid én impact teneinde prioriteiten te stellen.

Methoden:

• Risicomatrix: Een matrix die de waarschijnlijkheid van een risico afzet tegen de potentiële impact om risico’s te categoriseren.
• Failure Mode and Effect Analysis (FMEA): Een systematische methode om mogelijke faalwijzen en hun effecten te analyseren en te prioriteren.
• Monte Carlo-simulatie: Een kwantitatieve methode die gebruikmaakt van willekeurige steekproeven en wiskundige modellen om de waarschijnlijkheid en impact van risico’s te simuleren.

3. Risicobeheersing

Doel: Ontwikkelen van strategieën en maatregelen om geïdentificeerde risico’s te beheersen en/of te verminderen.

Methoden:

• Risicobeheersplannen: Documenten waarin specifieke maatregelen en acties worden beschreven om risico’s te beheersen.
• Preventieve maatregelen: Acties om de kans dat een risico zich voordoet te verminderen.
• Mitigerende maatregelen: Acties om de impact van een risico te verminderen als het zich voordoet.
• Contingency planning: Voorbereiden van alternatieve plannen voor het geval een risico zich voordoet.
• Insurance: Afdekken van financiële risico’s door verzekeringen.

4. Monitoring en evaluatie

Doel: Continu monitoren van risico’s en de effectiviteit van de risicobeheersmaatregelen.

Methoden:

• Risicoregister: Een gedetailleerd document waarin alle geïdentificeerde risico’s, hun analyses en beheersmaatregelen worden bijgehouden en regelmatig worden bijgewerkt.
• Periodieke reviews: Regelmatige evaluatiesessies om de status van risico’s en de effectiviteit van beheersmaatregelen te beoordelen.
• Key Risk Indicators (KRI’s): Specifieke meetbare indicatoren die helpen om veranderingen in risico’s tijdig te signaleren.

5. Communicatie

Doel: Effectieve communicatie over risico’s en risicomanagement met alle relevante stakeholders.

Methoden:

• Risicorapporten: Regelmatige rapporten waarin de status van risico’s en beheersmaatregelen wordt gedeeld met stakeholders.
• Stakeholderbijeenkomsten: Regelmatige bijeenkomsten om updates te geven en feedback te verzamelen over risicomanagement.
• Risico-workshops: Workshops om de risicobewustheid te vergroten en input te verzamelen van verschillende stakeholders.

LITERATUUR

D. van Well-Stam e.a. (2010). Risicomanagement voor projecten. Het Spectrum.