Barbara Minto stelt in haar boek ‘The Pyramid Principle’ dat mensen hun gedachten van nature niet in logische volgorde genereren. Ideeën komen op in de volgorde waarin ze zich aandienen. Dat betekent dat ook professionals -hoe deskundig ook- vaak beginnen te schrijven zoals ze denken: lineair, associatief en ongestructureerd.
Lezers daarentegen verwerken informatie volstrekt anders. Zij willen eerst weten wat het centrale punt is, vervolgens wat de ondersteunende argumenten zijn en hoe die onderling samenhangen. Wanneer schrijvers hun natuurlijke denkvolgorde rechtstreeks opschrijven, ontstaat precies daar het misverstand: de lezer krijgt een stroom aan informatie zonder duidelijk kader.
Minto’s methode tracht exact die kloof te dichten. Niet door mooier taalgebruik of door meer informatie toe te voegen, maar door gedachten te groeperen, samenvatten en in logische relaties te plaatsen voordat er wordt geschreven.
The Pyramid Principle
De kern van het principe is eenvoudig maar fundamenteel:
‘Alle gedachten die je wilt overbrengen moeten in een piramidestructuur worden gerangschikt voordat je begint te schrijven’
De piramide bestaat uit drie niveaus:
- De top: de hoofdgedachte of conclusie.
- De middenlaag: groepen argumenten die samen die conclusie dragen.
- De onderlaag: feiten, analyses en detailinformatie die elk argument ondersteunen.
De piramide moet worden beschouwd als een denkinstrument. Minto benadrukt herhaaldelijk dat dit model niet in eerste instantie bedoeld is als schrijfmethode, maar als een manier om gedachten logisch te ordenen. Zodra de structuur helder is, wordt schrijven eenvoudig.
De SCQA-structuur
Minto introduceert de SCQA-methode als de natuurlijke manier waarop mensen verhalen begrijpen. Elk goed gestructureerd stuk begint volgens Minto met vier elementen:
- Situation – een stabiele, herkenbare uitgangspositie
- Complication – een verandering, spanning of probleem waardoor de situatie niet langer vanzelfsprekend is
- Question – de vraag die uit de complicatie voortkomt
- Answer – het antwoord dat de top van de piramide vormt
Minto gebruikt SCQA niet als algemene storytellingmethode, maar als instrument om de lezer cognitief te “oriënteren” en duidelijk te maken waarom het document bestaat. SCQA verklaart de aanleiding, de relevantie en het doel van de tekst.
Verticale logica: hoe elk punt een samenvatting is van onderliggende punten
De piramide werkt alleen als de relaties tussen de lagen logisch zijn. Minto noemt dit verticale logica: het principe dat elk bovenliggend punt een correcte en volledige samenvatting van de onderliggende punten moet zijn. Dit betekent dat de schrijver altijd moet kunnen beantwoorden: hoe vatten deze argumenten samen wat ik hierboven beweer?
Verticale logica dwingt tot discipline: het voorkomt dat argumenten los zand worden of dat conclusies niet voortkomen uit wat eronder staat.
Horizontale logica: hoe ideeën binnen één laag samenhangen
Binnen één niveau van de piramide moeten ideeën niet alleen bij elkaar horen, ze moeten ook in een logische volgorde staan. Minto beschrijft drie soorten logica die hierbij kunnen worden gebruikt:
- Tijd (van vroeger naar nu, van stap 1 naar stap 4)
- Structuur (delen van een geheel, categorieën)
- Logische redenering (oorzaak → gevolg; bewering → bewijs).
De keuze voor een van deze patronen is niet willekeurig: ideeën moeten worden geordend op de manier die het meest vanzelfsprekend is voor de lezer. Zodra de samenhang helder is, vormt de groep ideeën samen één overkoepelende gedachte.
Bottom-up denken
Een van de meest kenmerkende elementen van Minto’s methode is dat de piramide niet begint met de top. De schrijver begint juist met de onderliggende ideeën—de gedachteflarden die in willekeurige volgorde zijn ontstaan. Pas daarna worden die ideeën gegroepeerd in clusters die op natuurlijke wijze samenhangen. De top (de hoofdgedachte) wordt pas geformuleerd wanneer duidelijk is:
- welke clusters bestaan
- welke overkoepelende boodschap zij gezamenlijk ondersteunen
- en in welke volgorde deze clusters moeten staan.
Pas nadat deze piramide volledig is uitgekristalliseerd, begint men aan het schrijven zelf.
Toepassing van de methode: een voorbeeldcasus volgens Minto’s logica
Om te laten zien hoe het model functioneert, nemen we een voorbeeld dat volledig volgens Minto’s stappen wordt opgebouwd.
Stap 1: de aanleiding formuleren volgens SCQA
Een bedrijf merkt dat de winst dit kwartaal lager is dan verwacht (Situation).
Nieuwe kosten stijgen sneller dan voorzien, ondanks een stabiele omzet (Complication).
De vraag is waarmee de winstdruk precies samenhangt (Question).
Het antwoord vormt de top van de piramide: de lagere winst wordt verklaard door drie kostenstijgingen (Answer).
Stap 2: groeperen van verklaringen
De schrijver verzamelt alle mogelijke verklaringen, ordenen deze en ontdekt drie natuurlijke clusters: hogere personeelskosten, stijgende toeleveringsprijzen en toenemende transportkosten.
Stap 3: Opbouwen van de piramide
De top luidt: de winst is lager door drie kostenstijgingen. De middenlaag bevat de drie clusters. De onderlaag bevat de ondersteunende details: loonstijgingen, grondstofindexen, logistieke contracten.
LITERATUUR
Minto, B. (2009). The Pyramid Principle: Logic in Writing and Thinking (3rd ed.). Pearson Education.
Winstgevendheid verhogen en uw bedrijf in waarde laten toenemen?
UBS Business Value Creation Services ondersteunt organisaties bij het verhogen van winst- en bedrijfswaarde. Ons team focust zich hierbij op domeinen die de grootste impact hebben op het bedrijfsresultaat. Lees meer →
Reageer op dit bericht