Brunei Darussalam hanteert zijn eigen munt, de Brunei dollar (BND), echter hanteert het ook de Singapore dollar (SGD). Dit wil sommigen nog wel eens verbazen, daar je in Brunei overwegend kunt betalen met de Singapore Dollar, maar ook omgekeerd. De betalingsmogelijkheid met Singapore Dollar in Brunei is een direct gevolg van een formele afspraak tussen de monetaire autoriteiten van beide landen: de Brunei–Singapore Currency Interchangeability Agreement (CIA) uit 1967.
De genoemde overeenkomst legt vast dat BND en SGD uitwisselbaar zijn tegen een gelijke koers (pari 1:1) en zonder kosten tussen de centrale autoriteiten. In het dagelijks verkeer zorgt dat ervoor dat je in Brunei vaak met SGD kunt betalen en omgekeerd regelmatig BND in Singapore ziet, vooral bij banken en grotere winkels.
Wat regelt de Currency Interchangeability Agreement exact?
- Pariteit en kosteloze uitwisseling
De Brunei Darussalam Central Bank (BDCB) en de Monetary Authority of Singapore (MAS) accepteren elkaars bankbiljetten en munten en wisselen die onderling 1:1 om, zonder transactiekosten. Dit is een afspraak tussen de monetaire autoriteiten. Het schept echter geen rechtsplicht voor particulieren of bedrijven om andere valuta aan te nemen. - “Customary tender”, geen “legal tender”
In beide landen is de eigen munt het wettelijke betaalmiddel (“legal tender”). De munt van de ander geldt in de praktijk als gebruikelijk betaalmiddel (“customary tender”): breed geaccepteerd, maar ondernemers mogen een betaling in de andere munt weigeren. MAS verduidelijkt dit expliciet in zijn publieksvoorlichting. - Repatriatiemechanisme
Valuta die in het “verkeerde” land circuleert, wordt door banken ingezameld en via de centrale banken teruggevoerd naar het uitgevende land. Dit houdt de geldomloop zorgvuldig gescheiden, terwijl de pariteit behouden blijft.
Waarom bestaat deze afspraak?
De CIA is in 1967 ingevoerd om handel, toerisme en financiële samenwerking tussen beide economieën te vereenvoudigen. Door valutarisico’s weg te nemen tussen BND en SGD, dalen de transactiekosten voor bedrijven en consumenten en wordt de regionale integratie versterkt.
In 2017 vierden Brunei en Singapore het 50-jarig bestaan van de overeenkomst met gezamenlijke herdenkingsbiljetten — een symbool van de hechte en stabiele samenwerking tussen beide landen.
Historische context: van trilateraal naar bilateraal
De regeling startte in 1967 in een bredere context waarin ook Maleisië deelnam. In 1973 trok Maleisië zich echter terug, waarna de pariteitsregeling bilateraal tussen Brunei en Singapore werd voortgezet. De praktische werking bleef ongewijzigd: tot vandaag wisselen beide landen hun valuta 1:1 uit zonder kosten of koersschommelingen.
Praktische implicaties voor bedrijven en reizigers
- Betalen in Brunei
In Brunei kun je vaak betalen met SGD, vooral in grotere winkels, hotels en banken. Juridisch beschouwd is men uitsluitend de BND verplicht te accepteren, maar in de geest van de CIA stimuleren MAS en BDCB een brede vrijwillige acceptatie. - Betalen in Singapore
De BND duikt regelmatig op bij banken en soms zelfs als wisselgeld. Ook hier geldt: geen wettelijke plicht voor ondernemers om BND te accepteren, maar banken wisselen deze doorgaans probleemloos om. - Koers en conversie
De koers is 1:1. Als er toch kosten of koersverschillen worden berekend aan de retailkant, is dat een commerciële keuze (bijvoorbeeld voor verwerking of transport), niet een gevolg van de CIA. De centrale banken wisselen onderling volledig kosteloos. - Contant versus giraal
De CIA heeft vooral betrekking op contanten (bankbiljetten en munten). Bij bankoverschrijvingen bepalen banken zelf hun tarieven en gebruiken zij correspondentbanken. De CIA schrijft niets voor over deze commerciële betaalrails. Daardoor kunnen overschrijvingen tussen SGD- en BND-rekeningen alsnog kosten of foutcodes opleveren als rekeninginformatie niet exact klopt.
Monetair beleid: geen volledige monetaire unie
Hoewel de CIA de valuta’s koppelt, vormen Brunei en Singapore geen monetaire unie zoals de eurozone. Brunei hanteert een currency-board-achtig raamwerk, waarbij de waarde van de BND direct gekoppeld is aan de SGD. Singapore voert een eigen wisselkoersgericht monetair beleid binnen een valutamand. De pariteit creëert stabiliteit in het grensoverschrijdend betalingsverkeer, zonder dat beide landen hun begrotings- of monetair beleid hoeven te harmoniseren.
Veelgestelde vragen
- Is de Singapore dollar wettig betaalmiddel in Brunei?
Nee, juridisch niet. De SGD geldt als “customary tender” en wordt in de praktijk breed geaccepteerd, maar is derhalve niet verplicht. - Kan een winkel betaling in SGD weigeren?
Ja, dat mag. De CIA verplicht alleen de centrale banken tot uitwisseling; particuliere partijen worden aangemoedigd, maar niet verplicht, om de andere munt te accepteren. - Waarom zie ik soms kosten bij bankoverschrijvingen?
Omdat de CIA geen afspraken maakt over commerciële betaalnetwerken zoals SWIFT of SEPA. Banken hanteren hun eigen tarieven en voorwaarden.
Winstgevendheid verhogen en uw bedrijf in waarde laten toenemen?
UBS Business Value Creation Services ondersteunt organisaties bij het verhogen van winst- en bedrijfswaarde. Ons team focust zich hierbij op domeinen die de grootste impact hebben op het bedrijfsresultaat. Lees meer →
Reageer op dit bericht