De Balanced Scorecard is een strategisch planning- en managementsysteem. Het model zet strategische doelstellingen en de visie van een organisatie om in harde kritische prestatie-indicatoren. Het model dient als basis voor de in- en externe communicatie en helpt de organisatieprestaties te meten ten opzichte van de strategische doelstellingen. De Balanced Scorecard onderscheid zich in het feit dat het naast het financiële perspectief ook rekening houdt met niet-financiële perspectieven zoals het intern-, leer en groei- en klantperspectief. Voor managers en/of bestuurders is dit model ideaal om de resultaten van een strategie te monitoren en vervolgens aan te sturen op verbetering(en). Binnen de Balanced Scorecard wordt de PDCA-cyclus gehanteerd. Zie de PDCA-cyclus op deze site voor meer informatie.
De basis van de Balanced Scorecard is de visie/waardepropositie en de ondernemingstrategie die daaraan verbonden is. De ondernemingsstrategie omvat kritische succesfactoren. Dit zijn de factoren die essentieel zijn voor het behalen van de strategie. Deze doelstellingen en/of kritische succesfactoren worden gevisualiseerd in de Strategy Map. Vanuit de kritische succesfactoren worden de kritische prestatie-indicatoren(KPI’s) gedefinieerd. De KPI’s zijn dus feitelijk SMART- doelstellingen (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden) welke op één van de vier perspectieven met een bepaalde norm voor een bepaalde periode worden vastgesteld. Dit zorgt voor een effectieve sturing door de samenhang van doelen, kritische succesfactoren en kritische prestatie-indicatoren die zo op elkaar worden afgestemd. Aan deze KPI’s worden initiatieven gekoppeld die een organisatie zal moeten ondernemen om de desbetreffende KPI’s te realiseren. Een Balanced Scorecard werkt op zowel strategisch, tactisch en operationeel niveau.
Toepassing
Zoals eerder aangeduid onderscheid de Balanced Scorecard een viertal perspectieven, namelijk:
-Het financieel perspectief: hieronder vallen aspecten als omzetverhoging, kostenreductie, vergroten aandeelhouderswaarde en financiële kengetallen;
-Het klant perspectief: hieronder vallen aspecten als vergroten van het marktaandeel, klantacquisitie, klanttevredenheid en waardecreatie voor de klanten.
– Het intern perspectief: hieronder vallen aspecten als proces verbeteringen, welke mensen en middelen is er nodig om de waardepropositie te realiseren en de wijze waarop er intern wordt gepresteerd.
– Het leer- en groeiperspectief: hieronder vallen aspecten als innovatie, technologie en employability
Om de Balanced Scorecard succesvol te ontwerpen en te implementeren dienen de navolgende stappen te worden ondernomen:
- Allereerst dient de visie/waardepropositie en de strategie met bijbehorende doelstellingen van de organisatie te worden geformuleerd.
- Stel uit de geformuleerde strategie/doelstellingen de kritische succesfactoren op welke dienen te worden verwerkt in de Strategy Map in het van toepassing zijnde perspectief.
- De kritische succesfactoren dienen te worden gekoppeld aan de kritische prestatie indicatoren. Hierbij staat centraal welke prestaties moeten worden verricht ten opzichte van de bepaalde doelstelling. Hier wordt dan een tijdsaspect, initiatieven en een norm aan gebonden.
- Er dient te worden geëvalueerd na een bepaalde periode of de normen en doelstellingen behaald zijn. Dit moment dient als basis voor de aansturing van verbeterinitiatieven en het opstellen van een mogelijk vernieuwde Balanced Scorecard. Hierdoor wordt continue verbetering in een organisatie gerealiseerd en zal de organisatie haar concurrentiepositie kunnen blijven verbeteren. De Balanced Scorecard leent zich voor de organisatie breed als op het niveau van de afdelingen en werknemers individueel.
Aandachtsgebieden
Zoals al is gesteld is de Balanced Scorecard voor de hele organisatie en heeft invloed op de vier perspectieven: financieel, intern, klant en leer/groei. Voor een goede ondersteuning van de Balanced Scorecard wordt er sterk aanbevolen om ook eens te kijken naar de modellen Stratey Map en PDCA-cyclus. Deze modellen kunnen geïntegreerd worden met de Balanced Scorecard en zorgen zo voor een krachtig managementmodel, wat bijdraagt aan continue verbetering en het versterken van de positie van de organisatie. Waar rekening mee dient te worden gehouden is dan de elementen die verwerkt worden in de perspectieven helder zijn geformuleerd alsook concreet zijn, zodat deze niet verkeerd kunnen worden geïnterpreteerd. Wat verder een kritisch punt is, is dat wanneer er een organisatiebrede Balanced Scorecard wordt geformuleerd, betrokkenen vaak niet zicht hebben op de weging van componenten, wat er toe leidt dan niet iedereen de relevantie en prioriteit ziet van hetgeen geformuleerd.
LITERATUUR
Kaplan Robert, S. Norton, David, P. (2003). Op kop met de Balanced Scorecard. Uitgeverij Business contact: Amsterdam
