Het 7 schillenmodel van authentiek leiderschap

Het 7 schillenmodel van authentiek leiderschap is door Bas Blekkingh ontwikkeld en is een in de praktijk getoetst model. Het model gaat er vanuit dat elk mens feitelijk uit zeven schillen bestaat, namelijk de omgevingsschil, de gedragsschil, de vaardighedenschil, de normenschil, de ego-schil en de waarden- en authenticiteitsschil.
Dit artikel verschaft beknopt uitleg omtrent de schillen alsook de probleemstelling welke hieraan verbonden is.


1: De omgevingsschil
De omgevingsschil bestaat uit de omgeving zoals die wordt waargenomen, inhoudende dat die omgeving niet de werkelijke omgeving betreft, daar hoofdzakelijk aspecten worden waargenomen die voor een persoon van belang zijn (selectieve perceptie), ofwel is er sprake van filtering en worden diverse zaken niet waargenomen die er weldegelijk zijn. Ook kan er in dit verband sprake zijn van waarnemingen die niet hebben plaatsgevonden en cognitief verdraaid worden. Voorts maakt de praktijk zichtbaar dat problemen veelal extern geplaatst worden en hier niets mee wordt gedaan, wat er toe leidt dat iemand zich kan positioneren als slachtoffer.
Twee vragen kunnen in dit verband worden gesteld, namelijk (1) of het probleem niet te zwartwit is geformuleerd en of dit altijd zo is, en (2) of de emotionele lading die ervaren wordt wel zo terecht is, en dus of het oordeel correct is.
De vragen dienen vanuit de ik-vorm te worden beantwoord.

2: De gedragsschil
Bij de gedragsschil gaat het om het gedrag welke in de omgeving wordt vertoont. Begrippen als zelfbeeld, self-fulfilling prophecy en selftalk staan hierbij centraal. Gedacht kan worden aan vragen als:

• Als ik een probleem in mijn omgeving ervaar, waar begint dan mijn verantwoordelijkheid om er iets mee te doen?
• Welke keuzes heb ik in gedrag?

De beantwoording van dergelijke vragen zijn noodzakelijk om op effectieve wijze aan de gang te kunnen gaan aangaande de diepere schillen.   

3: De vaardighedenschil
Bij deze schil staat bijvoorbeeld een vraag centraal als:  

• Waarom kan de een problemen op een constructieve manier oplossen, terwijl de ander altijd ruzie krijgt?

In deze schil staat derhalve centraal hoe zoiets kan worden aangepakt alsook welke communicatieve vaardigheden daarbij relevant zijn.

4: De normenschil
In deze schil komt o.a. de vraag aan de orde wat normen zijn en in hoeverre normen gedrag beïnvloeden. Normen zijn veelal bepalend voor de motivatie om wel of niet iets aan een probleem te doen.

5: De egoschil
In deze schil vindt confrontatie plaats met de belangrijkste ego’s. Er wordt besproken wat ego’s zijn alsook hoe deze functioneren.  Hierbij wordt vervolgens vastgesteld hoe ze onderbewust gebruikt worden, welke voordelen hieraan verbonden zijn, wat effectief de risico’s hiervan zijn en op welke wijze deze kunnen worden overruled wanneer ze niet het gewenste effect sorteren. Dit is een zeer belangrijke schil, daar hier vaak de blinde vlek schuilt.

6: De waardenschil
Waarden betreffen de grondbeginselen waarop interne normen zijn gebaseerd. De combinatie van waarden en normen in een specifieke omgeving wordt  ‘de cultuur van die omgeving’ genoemd. Deze schil verschaft inzicht in de opbouw van een cultuur en hoe cultuurconflicten effectief aangepakt kunnen worden.
Tevens staat hierbij centraal dat gezocht wordt naar de waarden die belangrijk zijn voor de persoonlijke missie.  

7: De authenticiteitsschil
Dit is de diepste en de meest belangrijkste schil die van het leven van de persoon inhoudt geeft. De navolgende vragen worden in deze schil behandeld:

• Wat is je missie?
• Wat maakt je gelukkig?
• Wat is de creatie die je doorlopend tot stand wilt brengen?
• Hoe lukt het je om onafhankelijker vanuit je ‘zijn’ in je omgeving te opereren?
• Wat wil je jouw omgeving meegeven?

LITERATUUR
Blekkingh, B. (2014). Authentiek leiderschap: Ontdek en leef je missie. Den Haag: Academic Service.