De kerntaak van het bestuur is het besturen van de NV. Die taak behelst zowel een bevoegdheid om zelfstandig te besturen, zonder de verplichting aandeelhouders daarbij te betrekken, tenzij dat in specifieke gevallen vereist is op grond van de wet of statuten, alsook een verplichting tot behoorlijk en actief bestuur en beheersing van de onderneming. Onder de bestuurstaak valt onder andere de verantwoordelijkheid voor het dagelijks beleid, de dagelijkse leiding, het beleid en de strategie, het beheer van het vermogen, het beschikken over vennootschappelijke middelen, het bepalen van de vennootschappelijke activiteiten, het beheersen van risico’s, de implementatie van beheers- en controlesystemen, de verhoudingen met stakeholders, de cultuur, alle handelingen die vallen onder de statutaire doelomschrijving en alle handelingen die daar, naar gebruik en redelijkheid en billijkheid, mee samenhangen. Onder de bestuurstaak vallen voorts de specifieke wettelijke verantwoordelijkheden en bevoegdheden die hieronder worden weergegeven:
(a) Uitvoerende bevoegdheden: het vertegenwoordigen van de vennootschap, het doen verlijden van een akte tot statutenwijziging, het opstellen en ondertekenen van een voorstel tot fusie87 of splitsing, besluiten tot fusie voor een verkrijgende vennootschap en tot splitsing voor (1) een verkrijgende vennootschap of (2) een splitsende vennootschap mits (a) de verkrijgende vennootschappen bij de splitsing opgerichte NV’s of BV’s zijn waarvan de splitsende vennootschap enig aandeelhouder wordt of (b) de verkrijgende vennootschappen alle aandelen houden in de splitsende vennootschap.
(b) Informerende verantwoordelijkheden: het bestuur heeft een raadgevende stem in de AV, heeft een plicht tot het verstrekken van informatie aan de AV en de raad van commissarissen en heeft een informatieplicht in geval van wijzigingen nadat een splitsingsvoorstel is ingediend.
(c) Financiële verantwoordelijkheden: het opmaken en openbaar maken van de jaarrekening, het bestuursverslag, en het ondertekenen van een beschrijving van inbreng op aandelen anders dan in geld, een beschrijving bij een rechtshandeling die valt onder de Nachgründungsregeling, en het bijeenroepen van een AV indien het bestuur blijkt van een slechte vermogenstoestand.
(d) Organisatorische verantwoordelijkheden: het voeren van een deugdelijke administratie, het inschrijven van de vennootschap in het handelsregister, het bijhouden van een aandeelhoudersregister, het bijeenroepen van een AV101 en het deponeren van een authentiek afschrift van iedere akte van statutenwijziging.
Onder de taak van het bestuur valt ook haar functioneren als initiërend orgaan van de vennootschap. Het bestuur heeft een voorbereidende taak bij vergaderingen van de raad van commissarissen en de AV en moet bevorderen dat de andere organen van de vennootschap goed functioneren. Het bestuur kan ook een enquête verzoeken namens de vennootschap. Voor zover besluiten bevoegdheden van de AV betreffen neemt het bestuur vaak het initiatief en doet voorstellen daartoe.
Volgens de heersende leer valt in Nederland het bepalen van het beleid en de strategie van een vennootschap en de met haar verbonden onderneming in beginsel binnen de bestuurstaak als geformuleerd in artikel 2:129 lid 1 BW. Op het moment van schrijven is er een wetsvoorstel aanhangig die deze leer – enkel voor de beursvennootschap – beoogt te codificeren.
De raad van commissarissen houdt toezicht op het bepalen van het beleid en de strategie door het bestuur. De AV kan haar opvattingen terzake tot uitdrukking brengen door uitoefening van de haar in de wet en de statuten toegekende rechten. Dit laatste betekent dat het bestuur, behoudens afwijkende wettelijke of statutaire regelingen, niet verplicht is de AV vooraf in zijn besluitvorming te betrekken als het gaat om handelingen waartoe het bestuur bevoegd is, ook niet bij wijze van consultatie of peiling. Wel heeft het bestuur een verantwoordingsplicht jegens de AV over het gevoerde beleid.
Dit ziet ook op de wijze waarop het zijn strategische doelstellingen al dan niet behaalt. Het bestuur is daarnaast verantwoording schuldig aan de raad van commissarissen en de ondernemingsraad en iedere bestuurder dient zich te verantwoorden aan de overige leden van het bestuur.
De verantwoordingsplicht jegens de AV komt concreet tot uiting in de verplichting tot het opmaken van een jaarrekening en een bestuursverslag en de plicht om de AV op verzoek alle verlangde inlichtingen te verschaffen.
Elke bestuurder is tegenover de vennootschap gehouden tot een behoorlijke vervulling van zijn of haar taak. Bij het vervullen van die taak dient het bestuur in de eerste plaats het vennootschappelijk belang te behartigen. Hetzelfde geldt voor de raad van commissarissen.
De Hoge Raad heeft in lijn hiermee geoordeeld dat het bestuur bij het vervullen van zijn taak het belang van de vennootschap en de daaraan verbonden onderneming voorop dient te stellen en de belangen van alle betrokkenen bij zijn besluitvorming in aanmerking dient te nemen.
Bestuurders dienen zich jegens andere bij de vennootschap betrokkenen te gedragen overeenkomstig hetgeen vereist wordt op grond van de redelijkheid en billijkheid.
Door verantwoording af te leggen kunnen aandeelhouders en andere bij de vennootschap betrokkenen nagaan of het bestuur haar taak behoorlijk heeft vervuld. De bevoegdheden van het bestuur kunnen statutair worden uitgebreid, voor zover dwingendrechtelijke wettelijke bepalingen zich daar niet tegen verzetten.
In de statuten kan de bestuurstaak van het bestuur ook worden beperkt en kunnen besluiten van het bestuur worden onderworpen aan de goedkeuring van een orgaan van de NV.
Dit is alleen anders voor zover het bevoegdheden betreft die dwingendrechtelijk aan het bestuur zijn toegekend.
De vraag kan opkomen hoever de statuten kunnen gaan in het beperken van de bestuurstaak en, in het verlengde daarvan, het beperken van de bevoegdheid van het bestuur om het beleid en de strategie te bepalen.
LITERATUUR
Nelen, G. (2020). De beursvennootschap, corporate governance en strategie. Wolters Kluwer
Reageer op dit bericht