Het STIR-Decision Protocol van Erik Fisher

Het STIR-decision protocol (Socio-Technical Integration Research) van Erik Fisher betreft  een methodologie die is ontworpen om ethische, maatschappelijke en sociale overwegingen te integreren in wetenschappelijke en technologische onderzoeks- en ontwikkelingsprocessen. Dit protocol is ontwikkeld binnen het veld van responsible innovation en ethiek van technologie en richt zich op het bevorderen van reflectie en dialoog tussen onderzoekers en ingenieurs om zo verantwoordelijkheidsbesef en maatschappelijke responsiviteit te vergroten.

De 4 fasen van het STIR-Protocol

Het STIR-protocol biedt een gestructureerde aanpak waarmee onderzoekers ethische en maatschappelijke implicaties kunnen identificeren, evalueren en integreren in hun besluitvormingsprocessen. Het protocol bestaat uit de navolgende vier fasen:

1. Identificatie van beslissingen
   Onderzoekers brengen de beslissingen in kaart die tijdens het onderzoeks- of ontwikkelingsproces worden genomen en analyseren welke ethische of maatschappelijke vragen hierbij relevant zijn.
   
   
2. Evaluatie van alternatieven
   Voor elke geïdentificeerde beslissing worden verschillende opties overwogen, waarbij de voor- en nadelen van elke keuze worden geëvalueerd vanuit ethisch en maatschappelijk perspectief.
   
   
3. Reflectie op implicaties
   Onderzoekers reflecteren op de mogelijke gevolgen van elke keuze, met aandacht voor onzekerheden en potentiële langetermijneffecten op de samenleving.
   
   
4. Aanpassing van processen
   Op basis van de reflecties worden, indien nodig, aanpassingen gemaakt in het onderzoeks- of ontwikkelingsproces om beter aan te sluiten bij ethische en maatschappelijke waarden.

Toepassing van het STIR-Protocol in de praktijk

Het STIR-protocol wordt vaak toegepast in laboratoria, technologiebedrijven en onderzoeksinstituten, waarbij ethiek-adviseurs of reflectieve tussenpersonen samenwerken met onderzoekers. De toepassing verloopt doorgaans via:

• Workshops en interviews: Tijdens workshops of gestructureerde interviews helpen ethiek-adviseurs onderzoekers om hun besluitvormingsprocessen te analyseren en te verbeteren.
• Interventies op locatie: Reflectieve sessies worden gehouden op de werkvloer, waarbij onderzoekers worden gestimuleerd om ethische en maatschappelijke vragen in real-time te bespreken.
• Samenwerkingsverbanden tussen disciplines: Door interacties tussen ingenieurs, ethici en sociale wetenschappers wordt kennisuitwisseling bevorderd, wat leidt tot beter onderbouwde beslissingen.
• Sectorgerichte toepassingen: Het protocol is met name nuttig in sectoren zoals biotechnologie, nanotechnologie en kunstmatige intelligentie, waar innovaties vaak gepaard gaan met ethische en sociale vraagstukken.

Het STIR-protocol helpt bij het vormen van meer verantwoordelijke innovaties door vroegtijdige betrokkenheid van maatschappelijke perspectieven. Hierdoor kunnen potentiële risico’s en negatieve effecten worden geminimaliseerd voordat een technologie op de markt wordt gebracht.

Welke kanttekeningen kunnen worden geplaatst bij het STIR-Protocol?

Hoewel het STIR-protocol een waardevol instrument is voor het integreren van ethische en maatschappelijke overwegingen in technologische ontwikkeling, zijn er enkele kanttekeningen te plaatsen:

• Complexiteit en tijdsinvestering
  Het implementeren van het STIR-protocol vereist een aanzienlijke tijdsinvestering en kan de complexiteit van het onderzoeksproces verhogen. Dit kan leiden tot weerstand bij onderzoekers die al onder tijdsdruk staan.
• Interdisciplinaire samenwerking
  Het succes van het STIR-protocol hangt af van effectieve samenwerking tussen verschillende disciplines. Het overbruggen van verschillen in terminologie, methodologie en cultuur tussen disciplines kan uitdagend zijn.
• Subjectiviteit in ethische overwegingen
  Ethische en maatschappelijke waarden kunnen subjectief en cultureel gebonden zijn, wat het moeilijk maakt om tot consensus te komen over de juiste koers van actie binnen diverse teams.
• Beperkte empirische evaluatie
  Hoewel het STIR-protocol in verschillende contexten is toegepast, is er behoefte aan meer empirisch onderzoek om de effectiviteit en impact ervan op lange termijn te evalueren.

Het is belangrijk om deze kanttekeningen in overweging te nemen bij de implementatie van het STIR-protocol om ervoor te zorgen dat het effectief bijdraagt aan verantwoorde innovatie.

Conclusie

Het STIR-decision protocol van Erik Fisher biedt een waardevolle methode voor het integreren van ethische en maatschappelijke overwegingen in technologische innovatie. Door middel van een gestructureerd proces van reflectie en evaluatie kunnen onderzoekers beter inspelen op maatschappelijke behoeften en potentiële risico’s minimaliseren. Ondanks enkele kanttekeningen, zoals de vereiste tijdsinvestering en de noodzaak van interdisciplinaire samenwerking, blijft het protocol een zinvol instrument voor verantwoorde innovatie.

LITERATUUR

1. Fisher, E. (2018). Ethics in action. Maastricht University. 
2. Fisher, E. (z.d.). Socio-Technical Integration Research (STIR). CNS-ASU. 
3. Fisher, E. (z.d.). Erik Fisher | ASU Search. 
4. Fisher, E. (z.d.). Erik Fisher – CSPO. 
5. Fisher, E. (z.d.). Erik FISHER | ASU | School for the Future of Innovation in Society.